पान. २३ आहे नशेत

प्रिय नैना,

माधवराव त्यांच्या 'पद्यप्रकाश' पुस्तकात चार अक्षरांच्या समुहाला दाखवण्यासाठी 'प' हे अक्षर वापरतात.  ठेका घेण्यासाठी टाळी देउन कविता म्हणायला पण प्रवृत्त करतात आणि तसे करताना जिथे टाळी द्यायची ना तिथे '|' हे चिन्ह वापरतात.  पादाकुलक छंदातली कविता म्हणायची कशी आणि टाळी चा ठेका घ्यायचा कसा हे सांगायसाठी या चिन्हांनी लिहून दाखवले तर खूप मदत होते.  एक अक्षर दाखवायला '-' हे चिन्ह आणि यती म्हणजेच म्हणताना जिथे थांबणे आवश्यक आहे ती जागा दाखवायला '!' हे चिन्ह.

जसे पादाकुलक छंद/अष्टाक्षरी यासाठी ही चिन्हे बघ:[ | प | प ] अक्षरे ८

आता पर्यंत मी लिहिलेल्या कविता कोणकोणत्या प्रकारच्या होत्या सांगू:

बोलगाणे - अनियमित अंतराने यमक : कितीही अक्षरे :)
अष्टाक्षरी/पादाकुलक छंद [ | प | प ] अक्षरे ८
वैकुंठ छंद [ | प प ! - - - S - - - ] अक्षरे १४

आणि आज एक खूपच गोड छंद लिहिणार आहे. मला या छंदात लिहायला खूप मस्त वाटलं.  माधवरावांनी या छंदाला 'मूढा छंद' असे नाव दिलेय. हा अर्धसम छंद म्हटलाय म्हणजेच याच्यात दोन ओळींची लांबी वेगवेगळी असते.  हा छंद कसा असतो माहिताय?

[ | प | - ] अक्षरे ५
[ | प | प | प | -] अक्षरे १३

दत्त कवींची 'या बाई या, बघा बघा कशी माझी बसली बया' ही गोड कविता याच छंदात आहे, या छंदात लिहिताना खरच गुदगुल्या होतात, आणि लिहायचा विषय सध्या खासच असल्याने लिहिणे हा सुद्धा एक रम्य प्रवास ठरतोय.  बघ माझी आजची कविता:

माझे घड्याळ
तिच्या क्लास ला येण्याची दाखवे वेळ
माझे पाकिटं
तिच्या फोटोसाठी आहे आतुर बेटं
माझे कपडे
तिच्या साठी त्यांच्यावर अत्तर सडे
माझी लेखणी
आनंदते तिचे नाव लिहिता क्षणी
माझा विवेक
तिच्या साठी रंगवतो स्वप्ने अनेक
माझे नयन
वाट पाहतात कधी होते दर्शन
माझे जिवन
तिच्या अस्तित्वाने वाटे सुगंधी खाण
कागद वही
सुचवते तिच्यावर कविता लिही

आहे नशेत,
रोहिणीच्या कवितांनी तुझा, रोहित

(रोहितची डायरी / तुष्की, नागपूर)
२९ फेब्रुवारी २०१२, १०:००
+९१-९८२२२-२०३६५
tusharvjoshi [at] gmail [dot] com